Vaşington’da imzalanan belgenin sesi, Hazar’ın dalgalarından Ağrı Dağı’nın eteklerine, Ankara’dan Türkistan bozkırlarına, kısacası gün doğusundan gün batısına, kuzeyden güneye — dört bir yana ulaştı. Bu gür yankı, meselenin yalnızca kâğıt üzerindeki imzadan ibaret olmadığını gösteriyor. Bu, Şuşa zirvesinde başlayan, 24 saat bile sürmeyen anti-terör harekâtıyla doğrulanıp, Zengezur’dan geçerek dünyanın güç merkezlerine uzanan Zafer yürüyüşünün diplomatik şölenidir. Azerbaycan bu masaya el açan değil, elinde tarihî zaferin ve tarihin bizzat kendi belgeleriyle oturmuş taraftır. Vaşington masası – bizim için galibin masasıdır.
Şunu da özellikle vurgulamalıyım ki, bu satırların yazarı, işgalden kurtarılmış bölgelerimizden, aralarında Hankendi’nin de olduğu topraklardan Bakü’ye yeni dönmüş durumda. Vaşington mutabakatları üzerine o topraklarda düşünüp konuşmak, bambaşka bir derinlik ve ufka çağrıdır. Oradaki yollar, tüneller, köprüler, işletmeler, konutlar – kısacası harıl harıl işleyen çalışma ortamı, bizim hızla kat ettiğimiz mesafeleri ve nüfuzumuzun dünyanın dört yanında kabul görmesinin nedenini, nasılını adeta yansıtır. Yürekten diyoruz: Şehitler ölmedi, Vatan bölünmedi!
Bugün çeşitli başkentlerde, stratejik kabinelerde, haberin en sıcak anlarında tartışılan şudur: Azerbaycan artık bölgesel oyuncu değil, oyun kurucudur. İmzalanan anlaşmalar sadece iki ya da üç devletin çıkarı değil; Kafkasya’nın jeopolitik çizgilerini değiştiren hatlardır.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın siyasi iradesi, askerî zaferi ve diplomatik başarısı, haklı olarak ülkemizin yüksek itibarını pekiştirmiştir. Bu nedenle ülke içinde barış anlaşmasına karşı gerçek bir siyasî platform yoktur ve elbette olmamalıdır. “Beşinci kol” rolünde hareket edebilecek küçük gruplar ise konuyu değiştirerek, dikkati gereksiz yönlere çekerek bu başarıyı gölgelemeye çalışabilir; ancak bu girişimlerin geleceği yoktur – halk galip duruşunun arkasındadır.
Erivan’da ise tablo farklıdır. Koçaryan–Sarkisyan ekibi, bazı kilise çevreleri, Rusya’dan finanse edilen siyasî güçler Paşinyan’a ve barış gündemine baskı uyguluyor. Ermenistan içinde revanshist çevreler ateşkesi bozma, sınırda tahribata yönelme eğiliminde olabilir. Ayrıca dışarıdaki “Dünya Ermeniliği”, kötü niyetli diaspora yapıları, anti-Türk, anti-Azerbaycan, anti-İslam ve anti-barış örgütleri bilgi savaşını yoğunlaştırabilir. Bu çevreler istediklerinden fazlasını elde etseler bile, yine de kurcalayıp bir şeyler çıkarma — kaşınmayan yeri kanatma “potansiyeline” sahiptir. Peki, başarılı olabilirler mi? — Bence hayır.
ABD büyük bir ülkedir – hem etki imkânları, hem de iç fikir çeşitliliği geniştir. Burada Ermeni lobisi, küçük de olsa bazı Rusya yanlısı çevreler, eski Soğuk Savaş zihniyetli gruplar, uzmanlar mevcuttur. Bunların bazıları, kendi etki imkânlarını kullanarak belgenin hayata geçmesini engellemeye çalışabilir. Bu, doğrudan anti-Trump güçlerle Azerbaycanafob çevrelerin ortak çıkarlarında birleşmesi anlamına gelir. Buna rağmen, yaşının ilerlemesine, muhaliflerinin örgütlülüğüne ve başkanlık döneminin uzatmalı denetimine karşın, ikinci kez iktidara gelen Trump, kendi imzasının gücünü koruyabilecek durumdadır.
Peki Moskova, Tahran ne yapabilir?
Vaşington masasındaki imzalar, Bakü ve Erivan’dan sonra en çok Moskova ve Tahran’ı düşündürüyor. Çünkü bu belgeler, bölgenin güç dengesinde onların istediği “eski oyun kurallarını” değil, Azerbaycan’ın dikte ettiği yeni gerçeği pekiştiriyor.
Moskova:
Açık zeminde tarafsız görünse de, derin planda sürecin gidişini kendi lehine çevirmek için bazı baskı araçlarını devreye sokabilir:
• KGAÖ üyeliği kartı,
• enerji piyasasına müdahale,
• veya Ermenistan’daki revanshist güçleri gizlice cesaretlendirme vb.
Ancak Moskova çok iyi biliyor ki, Azerbaycan artık sadece bölgenin değil, küresel enerji-lojistik haritasının başlıca oyuncusudur; yeri geldiğinde oyun kurucusudur ve açık bir çatışma ona pahalıya mal olabilir.
Tahran:
Uzun yıllar Kafkasya’da “güvenlik” adı altında nüfuz kurmaya çalıştı; ancak Vaşington’da imzalanan iletişim mutabakatı, İran’ın istemediği yeni koridorların açılmasını sağlayacak. Tahran buna karşılık, bazı “dinî-ideolojik” ağları harekete geçirebilir, medya ve sosyal platformlarda anti-anlaşma propagandası yürütebilir. Ama gerçek şu ki, Azerbaycan–ABD–Ermenistan üçlü mutabakatı, bölgede İran’ın gereksiz ve gerginlik üreten etki imkânlarını önemli ölçüde daraltır. Tanrı nasıl da hak sahibidir!
Kısacası, artık Kafkasya masasındaki söz galibin sözüdür. Onların atabileceği en akıllıca adım – yeni gerçeği kabul etmek ve siyasetlerini bu gerçeğe uyarlamaktır. Aksi takdirde zaman, hem onları hem de baskı kollarını tarih sahnesinden silecektir. — Hem Moskova, hem Tahran bunu anlamalıdır.
Şimdi ise ekonomik yön – iletişim hatlarının yeni haritasına gelelim. Evet, iletişim mutabakatı, yolların ve koridorların açılmasıyla birlikte, ekonomik damarların canlanması demektir. Azerbaycan’ın galip konumu, bölgenin ticaret, lojistik ve taşımacılık merkezi olmasını sağlayacak geniş imkân sunuyor. Zengezur Koridoru ve diğer lojistik projeler, Azerbaycan’ı Kafkasya’nın enerji ve taşımacılık kavşağına dönüştürecek. Bu, hem sevkiyat hem de transit gelirlerini artıracak, hem de ekonomik etki gücümüzü pekiştirecektir.
Sonuç olarak, barışın alternatifi yoktur. Onun karşısında duran herkes – ister revanshist Ermeni çevreleri, ister dışarıdaki Azerbaycanafob, Türkofob ağlar, isterse de bölgeyi yeniden kaosa sürüklemek isteyenler – tarih önünde hesap verecektir. Azerbaycan ise cevabını çoktan vermiştir:
• savaş meydanında onurlu zafer,
• diplomasi masasındaki adil üstünlük,
• ekonomik yollarda vazgeçilmez kilit rolü.
Vaşington’da imzalanan belge, aslında bir mesajdır:
“Bu bölgenin geleceğini Azerbaycan’ın iradesi, gücü ve vizyonu belirleyecek!”
Bu gerçeği kabul etmeyenleri, zamanın akışı kenara atacaktır. Galibin iradesiyle kurulan istikrar – bölgenin yeni dili, yeni kaderi, yeni yol haritasıdır.
DEVLETİMİZ ZEVAL GÖRMESİN!
#Ekber GOŞALI
#Barınajans #Barinajans #Şaka #Ak Parti #Imam #Wilfried Singo #GalatasrayaTransfer Şart #GÖZvFB #17Ağustosa1999 #Göztepe #PremierLigTSL #Yeni Kol #Talisca #Hakem #Furkan #Duran #Şeriat #Khamzat #Islam #Yapı #Halis Karataş #Putin #GeliboluYanıyor
#Jrokez #Mekanı Cennet #Beşiktaş-Eyüpsor #Oğuzhan #Umut Bozak #MemurAnkaraYolunda #HırtSorununuÇözün #HırtSorununuÇözün #Abraham #SefaletTeklifineCevabımızGrev #Emrecan Terzi #Kenan Imirzalıoğlu #İsmail #Kartal #ÜcretliÖgrtmnAçlıkTablosu #MemurMeydanda #RafaSilva #VakıfbankAdaleteGel #trtsporstüdyosu #Göztepe #Tanju #Sancho #Abraham #Ofsayt #Mourinho #Devlet Bahçeli #EkAtamaSesiUrfada #TurkiyeKademeDiyor