Diyar HERMZİ

Tarih: 01.07.2025 22:00

Irak Toprağında Kök Salan Türkmenler

Türkmen varlığı Irak’ta ne geçici ne de rastlantısaldır; bilakis, bu topraklarda ardı ardına gelen medeniyetlerin derinliklerine uzanan tarihî bir kökene sahiptir.

Eski çağlardan günümüze kadar Irak, eski imparatorluklar olan Ahamenişler, Partlar ve Sasaniler döneminden itibaren Türk kavimlerinin ve topluluklarının varlığına tanıklık etmiştir. Orta Asya halkları ile Mezopotamya halkları arasında kültürel, ticari ve askerî bağlar, çok eski çağlardan bu yana süreklilik göstermiştir.

İslam’ın gelişiyle birlikte, birçok Türk halkı İslam medeniyetinin bir parçası haline gelmiş, devletin inşasında ve savunmasında önemli roller üstlenmiş, Irak’ın çeşitli şehirlerine yerleşerek bu çok uluslu ülkenin asli unsurlarından biri olmuşlardır.

Abbâsîler döneminde, Türkmenlerin siyasi, askerî ve idarî hayattaki varlığı artmış, özellikle Bağdat ve çevresinin gelişiminde büyük rol oynamışlardır. Bu dönem, Türklerin hizmetine açılan Samarra gibi şehirlerin kurulmasıyla da öne çıkar.

11. yüzyılda Selçuklu Devleti’nin kurulmasıyla, Türkmen kabileleri Horasan ve Orta Asya’dan Irak’ın kuzeyine göç etmiş, Musul, Kerkük, Erbil, Dakuk, Hanekin, Tuzhurmatu gibi bölgelerde kalıcı olarak yerleşmişlerdir.

“Türkmen” (Türk-iman) kavramı, bu dönemde İslam’ı kabul eden Türk kökenli halkları tanımlamak için kullanılmaya başlanmıştır.

Zengîler, Atabegler ve Osmanlılar dönemlerinde de Türkmenler Irak’ta yaşamaya devam etmiş, şehir yönetimlerinde görev almış, toplumsal istikrarın sağlanmasına katkıda bulunmuş ve Irak’ın tarihi kimliğinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişlerdir.

Türkmen tarihi, sadece nüfus varlığıyla sınırlı değildir; bu tarih, medeniyet, kimlik ve devlet inşasına katkının somut bir örneğidir.

Günümüzde de Türkmenler, dillerini, kültürlerini ve miraslarını korumakta, eşitlik ve adalet temelinde vatandaşlık haklarını savunmakta, Irak’ın toprak ve halk bütünlüğünü savunan bir duruş sergilemektedirler.

Tarihî Kaynaklar ve Güvenilir Referanslar:

1. İslam Öncesi Dönemler (Ahamenişler – Partlar – Sasaniler)

1. Encyclopaedia Iranica – Ahameniş ve Sasani ordularındaki Türk unsurlarına dair bilgiler içerir.
2. I.M. Diakonoff – The Prehistory of the Armenian People
3. Richard Frye – The Heritage of Persia – Turani halklar ile İran imparatorlukları arasındaki ilişkileri açıklar.

2. İslam’ın Gelişi ve Abbasi Dönemi

1. İbnü’l-Esir – El-Kamil fi’t-Tarih – Abbasi ordularındaki Türklerin yerleşimi hakkında.
2. Makrizi – El-Mevâiz ve’l-İ’tibâr
3. Cavâd Ali – İslam’dan Önce Arapların Ayrıntılı Tarihi
4. Zehebi – Siyerü A’lâmü’n-Nübelâ – Abbasi döneminde yaşamış Türk şahsiyetlerin biyografileri.

3. Selçuklular ve Sonrası

1. İbn Haldun – İber ve Dîvânü’l-Mübtede ve’l-Haber
2. Dr. Hülya Kasapoğlu Çengel – Selçuklu kadınları ve özellikle Altun Hatun hakkında çalışmalar.
3. Z.V. Togan – Türk Tarihine Giriş
4. Clifford Edmund Bosworth – The Ghaznavids – Gazneliler ve Selçuklular döneminde Türklerin Irak’a girişi.

#S.A.V #Peygamber #Islam #karikatür #LemanDergisi Kapatılsın #LemanDergisiKAPATILSIN #Musa #Atatürk'e #Jhon Duran #Ulu Önder Tektir #O da Hz #Kemalist #Kerem Aktürkoğlu #Geç Olmadan #Hakan Çalhanoğlu #İzmir #İsmail #Devlet Bahçeli #Mossad #İsmail #Özgür Özel