• BIST 100

    14155,46%0,76
  • DOLAR

    42,69% 0,23
  • EURO

    50,15% 0,06
  • GRAM ALTIN

    5897,70% 0,71
  • Ç. ALTIN

    9533,17% 2,62

Cihan FULSER'in IDEF 2025 Fuarı İzlenimlerim

IDEF 2025, Türk savunma sanayisinin küresel güç vizyonunu gözler önüne serdi. 9 milyar dolarlık anlaşma, hipersonik füzeler ve milli jetlerle Türkiye, teknolojide ve ihracatta tarih yazdı.

1.08.2025 12:01:00 0
Cihan FULSER


Milli Savunma Bakanlığının ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının destekleriyle, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) yönetim ve sorumluluğunda, KFA Fuarcılık AŞ'nin organizatörlüğünde, İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenen IDEF 2025 sona erdi. Ben de görüp gezdiklerim ile konuştuklarımı size aktarıyor olacağım. 
IDEF 2025 Türk savunma sanayisinin mühendislik gücünü, ihracat vizyonunu ve stratejik iradesini dünya sahnesine taşıdı. 
26 yeni savunma sanayisi ürünü tanıtımının yapıldığı fuarda, 1100'den fazla ürünün ilk kez sergilendi. 
Fuarda 270 imza töreninin gerçekleştirilerek, 9 milyar dolarlık toplam sözleşme hacmine ulaşıldı.
Bu anlaşmaların yüzde 65'i yani 6 milyar doları ihracat odaklı olduğu bana söylendi. 
6 gün süren fuara, Türk savunma sanayisinin önde gelen şirketlerinin ilk defa duyurduğu ürünler damga vurdu. 
Fuarın ilk gününde roket, füze ve mühimmat teknolojileri alanında Türkiye'nin öncü firması ROKETSAN'ın tanıttığı yeni ürünler IDEF 2025 kapsamında en çok dikkati çeken ürünler arasında yer aldı. TAYFUN BLOK-4 hipersonik balistik füze, katılımcılardan büyük ilgi gördü. 5.5 Mach 6.600 km hız ve 1200 km yi geçen menzili ile Nato da sadece Abd ve bizde olan bir Füze’den bahsediyoruz. 
ROKETSAN ayrıca, "AKATA kapsüllü ATMACA", "GÖKBORA görüş menzili ötesi havadan havaya füze", "EREN yüksek hızlı çok amaçlı dolanan mühimmat", "300 ER balistik füze sistemi" ve "Şimşek-2 uydu fırlatma aracı"nın tanıtımını da ilk kez IDEF 2025'te gerçekleştirdi.
IDEF 2025'te öne çıkan diğer firma ASELSAN oldu. Şirket, fuar kapsamında EJDERHA, GÖKTAN, KORAL 200, TURAN ve GÜRZ Hava Savunma Sistemini görücüye çıkardı. Ürünler arasında ön plana çıkan yeni nesil anti-İHA sistemi EJDERHA, dronların yanı sıra mini/mikro İHA'ları mikrodalgayla etkisiz hale getirebiliyor.
HAVELSAN da çok alanlı komuta ve kontrol mimarileri, yapay zeka destekli karar destek sistemleri, insanlı-insansız takımlar ve hibrit operasyonel çerçeveler gibi çok sayıda ürün ve hizmetini ziyaretçilerin beğenisine sundu. 
STM, tasarımcısı ve ana yüklenicisi olduğu Türkiye'nin ilk milli hücumbotunun modelini ilk kez fuarda tanıttı. Milli hücumbot, su üstü harbi görevlerinde, bekleme ve gizlenme mevkilerinde konuşlanarak düşmanın tespit ve teşhis etme imkanlarını zorlaştırabilecek.
BMC de 3 yeni aracını ilk kez IDEF'te tanıttı. BMC, fuarda ⁠Zeybek Araç Ailesi (zırhlı tank taşıyıcı, kurtarıcı ve 5 ton taktik tekerlekli araç), TURAN (zırhlı yük ve personel taşıyıcı) ve ⁠ALTUĞ 8x8 105 mm kuleli aracı tanıttı.
Baykar tarafından satın alınan Piaggio Aerospace'in, "Gökyüzünün Ferrari'si" olarak anılan P.180 Avanti EVO uçağı, IDEF 2025'te sergilendi.
Fuar kapsamında en çok ilgi çeken mühimmatlardan biri de Milli Savunma Bakanlığı (MSB) AR-GE Merkezi tarafından geliştirilen uçak bombaları GAZAP ve HAYALET oldu.
İçerisinde 10 bin parçacığa sahip olan GAZAP, bu sayede 1 kilometrelik bir yarı çapa dağılarak bir bölgedeki bütün unsurlara etki ediyor. GAZAP, muadili olan ve standart klasik mühimmatlardan 3 kat daha güçlü bir mühimmat.
Milli Savunma Bakanlığı ile TÜBİTAK SAGE arasında 2021 yılında imzalanarak hayata geçirilen "Milli Ramjet Motorlu Hava-Hava Füzesi (GÖKHAN) Geliştirilmesi Projesi" kapsamında geliştirilen GÖKHAN da fuarda ilgi gören ürünler arasındaki yerini aldı.
Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Genel Müdürü Bilal Topçu ile yaptığımız sohbette IDEF 2025'e Dünyanın 103 ülkesinden 231 yabancı heyeti, savunma bakanları, genelkurmay başkanları, kuvvet komutanları başta olmak üzere 1000 kişiye yakın uluslararası delegasyonu misafir ettik." diye konuştu.
Vakıf Mağazası'nda ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN ve HAVELSAN'ın lisanslı ürünlerini fuardaki ziyaretçilere sunuldu, ilgi de çok yoğundu. 
Gelelim Güzel Satışlara:
Fuar kapsamında ayrıca, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan ve Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen milli muharip uçak KAAN için Endonezya ile 48 adetlik satış sözleşme imzalanması da fuarın öne çıkanları arasında yerini aldı.
Türk savunma sanayisindeki mühimmat üretim hattı kurulum kabiliyetiyle 3 ülkeye ihracat gerçekleştirilecek. kurulum yapacakları ülkelerden bir tanesinin Türk Cumhuriyeti, diğer ikisi de Orta Doğu bölgesinde olduğunu söylendi. 
TUSAŞ, tamamen yerli imkanlarla geliştirdiği HÜRJET jet eğitim uçağı için İspanya ile önemli bir adım attı. TUSAŞ ile Airbus arasında imzalanan mutabakatla,30 adet HÜRJET'in Avrupa pazarına açılmasını sağlayacak ihracat süreci resmiyet kazandı. Nato ülkesine satış yapmak demek ayrıca kıymetli ve önemliydi. 
Yani Teknoloji ile birlikte mühimmat ünitesi kurmak demek dostluk ve müttefiklik ağını genişleterek NATO dışında da yeni stratejik ortaklıklar kurmak demektir. 
Böyle bir devasa gizlilik ve özen isteyen Fuarın güvenliğini ASELSAN sağlamış olduğunu da öğrendim. Bu çok kıymetli iris, yüz tanıma teknolojileri vb. Durumlar ani basınç, ısı, enerji, sinyal, infrared, stres bilgi ağı, suçlu tespiti hususlarında mükemmel işledi. 
ASELSAN bünyesinde uzun yıllardır sürdürülen güvenlik sistemleri tecrübesi, son yıllarda yapay zeka teknolojileriyle birleştirilerek güçlü bir altyapı oluşturmuş. 
IDEF 2025 özelinde entegre ve konfigüre edilebilir güvenlik sistemi devreye alındı. Fuar alanlarında 21 direk üzerine yerleştirilen 32 hareketli ve 63 sabit kameraya ek olarak 8 giriş noktasında kurulan 27 yüz tanıma kamerasıyla toplam 122 kamera kullanıldı. Ayrıca tüm alanlar, ASELSAN görüntüleme merkezine bağlanarak yerli ve milli yazılımlar aracılığıyla izlendi.
IDEF 2025'te Sergilenen ürünlerin yüzde 80'i, kalifikasyonu, sertifikasyonu bitmiş ürünler. Kalan yüzde 20'lik kısmı da laboratuvar testleri bitmiş ve saha testlerine geçilen ürünler.
Üzerinde stok numarası olan ve isimleri olan ürünler uluslararası bütün sertifikasyonlardan ve kalifikasyonlardan geçmiş ürünler, halihazırda kullanılabilecek ürünler. Olmayanlar da 6 ay içerisinde alınması planlanan ürünler." dedi.
Bazı Ürünlerin stoklu, satışa ve kullanıma hazır, hali hazırda kullanıldığını belirtmek isterim. 
Savunma sanayimizde direkt ve endirekt destek veren toplam 3500’e yakın yerli firmamız, binlerce çalışan personel, bilgi, kaynak, yatırımımız var. Bunlardan 1500 üzerinde firmamız fuar da ürün sergiledi yahut ek yüklenicilerdendi.
Böylesine devasa, güçlü Bir sektör nasıl oluşur derseniz?
Kimi üründe 30 yıl, kiminde 20 yıl veya 15 yıldır elde edilen bilgi, birikim ve çalışmaların sonucunda bu caydırıcı ürünler oluşmaktadır. 
Devletin kararlı oluşuyla, kısmi anlamda maddi ve manevi plan proje teşvikleriyle firmalar korkusuzca arge ve ürge yapıp lisans, test ve patent alabilecek altyapı imkanını sağlayabilmektedir.
Belki bazı ürünler 6 ayda çıkardıklarını veya benim her ay savunma sanayisinden ürün tanıtabildiğimi görenle bu ciddiyete inanmıyor olabilirler. Ancak Türkiye 5000 yıllık askeri ve ordu disiplini ile son 40 yıllık bilgi birikimi ve araştırmalarını da üzerine ekleyerek bu günlere gelebilmiştir.
Yani bir ürün 6 ayda çıkabilir ancak bu ürün bilgi yani knowhow altyapısı mazisel olarak onlarca yıllıktır. 
Bu hususa dikkatinizi çekmek istedim. Ayrıca siz bakmayın bazı hocaların ve yazarların haddimizi yerimizi bilelim gibi laflarına onlar çok ihtiyattan gerçekleri kaçırıyorlar. 
Biraz bizim gibi savunma sanayi bilgisine sahip olsalar farklı düşüneceklerdir eminim. 
Bu Fuar bir daha gösterdi ki Türkiye artık sadece bölgesel güç değildir. Küresel güç olma yolunda ilerleyen, 5.nesil uçak, nükleer denizaltı, uçak gemisi, milli ve yerli uydu, alçak irtifa ekipmanları, uzay teknolojileri, deniz aşırı teyakkuz alanlarında ilerleyişini sürdürmekte olan lider ülkedir. 
Türkiye Küresel güç olma yolunda ilerleyen bir ülkedir ve kendi dostane ülkeler birliğini kurma yolunda ilerlemektedir. 
Bu ilerleme süreci ile gurur duymak, destek olmak ve çalışmak her Türk İnsanının gurur, Şeref ve kıvanç kaynağıdır.

 

 

Haber Editörü

Gazeteci Cihan FULSER

hasanbarin72@gmail.com

Haydar Aliyev, vefatının 22’nci yılında Bornova’da da etkinlikle anıldı

Patriot Center: Rus işe alım görevlileri, işe aldıkları kişileri nasıl soyuyor?

Avrupa henüz Ukrayna'yı kabul etmeye hazır değil

Trump, Zelensky'ye saldırı izni mi verdi?

Odessa limanında bir Türk kargo gemisi füze saldırısına uğradı

SON DAKİKA | Güllü’nün kızı Tuğyan Ülkem tutuklandı

Haydar Aliyev, vefatının 22’nci yılında İzmir’de törenle anıldı

Eurovision’da Şok Karar: 2024 Birincisi İsviçreli Nemo Ödülünü Geri Veriyor

Der Spiegel’den Çarpıcı Kapak: “İki Kötü Adam, Tek Hedef”

TCMB’den Sürpriz Adım: Politika Faizi 150 Baz Puan İndirildi

TİKA Başkanı Abdullah Eren’den Stratejik Kamu Diplomasisi Ziyareti

Balıkesir Sındırgı’da 4.9 Büyüklüğünde Deprem

Türkiye Acı Haberle Uyandı

Fenerbahçe Opet’ten İtalyan Takımı Tarihi Fark: 48 sayı!

BAĞDAT’TA “EBRU” BULUŞMASI: TİKA, TÜRK KÜLTÜRÜNÜ IRAK’TA YAŞATIYOR

ABD NATO’dan ayrılıyor mu? Ayrılık tasarısı Kongre’ye sunuldu

Hakan Fidan’dan YPG mesajı: “Hiçbir ülkede iki silahlı unsur olmaz”

Savcılık, Güllü’nün Kızına İlk Defa Bu İfadeyi Kullandı: "Kasten Adam Öldürme"

Zengezur Özgürlük Harekatı Başsağlığı Mesajı Yayınladı

Avustralya’dan 16 Yaş Altına Sosyal Medya Yasağı Getirildi; Darısı Başımıza

Polisimizin Şehit Olduğu Operasyon Sonrası Aynı Aileden 5 Kişi Gözaltına Alındı

Libya: Başka Ülkelerinin İradesiyle Hareket Eden Yunanistan; Türkiye ile Ne Yapacağımızı Dikte Edemez!

ABD, Gazze’de Türk askerini istiyor; İsrail engelliyor

Yunanistan: "Türkiye'ye Saldırırsak Taş Devrine Döneriz!"

İsrail, dünyada en fazla gazeteci öldüren ülke oldu

Bir Avrupa ülkesi daha salgın ilan etti: Hızla yayılıyor

8 Aralık Suriye Hürriyet Günü: Acıların İçinden Filizlenen Bir Direniş.!

Şam’daki Türk Mezarlığı Aslına Uygun Şekilde Yeniden Hayat Buldu

Zengezur Özgürlük Harekatı’ndan kutlama mesajı

Türkiye’nin Uzay Hamlesi Milli İtki Sistemleriyle Hız Kazanıyor

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

Odessa limanında bir Türk kargo gemisi füze saldırısına uğradı

Güney Azerbaycan’dan 183 yazarın Azerbaycan Yazarlar Birliyi'ne itirazı: “O, bizim temsilcimiz olamaz!”

RUM’UN DÖNÜŞÜ

İran'da şiddet ve İzolasyon İddiaları: Güney Azerbaycanlı Aktivistlerin Dosyasında Yeni Skandal

NATO vs Rusiya: Savaş kapıda

Hakan Fidan - "Trump emir verdi, F-35 uçağı..."

Bakü Uluslararası Bilimsel Konferansı - “Uluslararası Barış ve İşbirliği Bağlamında Geri Dönüş Hakkı”

Başın sağ olsun Türkiye!

Evin Cezaevi Önünde Gerilim: Güney Azerbaycanlı Aktivistler Gözaltına Alındı

Evin’de Açlık ve Adalet: Güney Azerbaycanlı Siyasi Tutukluların Direnişi Üçüncü Haftasında

Patriot Center: Rus işe alım görevlileri, işe aldıkları kişileri nasıl soyuyor?

Avrupa henüz Ukrayna'yı kabul etmeye hazır değil

Muhsin Rızai - "İran'ı bölmek istediler..."

Driscoll, Ukrayna için "kaçınılmaz yenilgi" öngördü

Ankara, Washington, Londra ve Paris Ukrayna konusunda grup oluşturacak.

"En verimli ve anlamlı toplantı" – Rubio

CAIR, Teksas valisine terörizm iddiaları nedeniyle dava açtı

Başbakan Yardımcısı: Kırgızistan Rus dünyasının bir parçasıdır. Kırgızlar Rusça düşünür

Paşinyan: Karabağ Ermenistan için bir tasmaydı

Türkiye Dışişleri Bakanı Ankara, Irak'taki PKK faaliyetlerinin sona ermesini bekliyor

İran, İşgal Altındaki Güney Azerbaycan’da Urmiye Gölü’nü Kasten Kurutuyor

Antalya’da Dünya Azerbaycanlılarının Tarihi Birliği

Suriye'de Müslüman yönetimine karşı isyan edenler kimlerdir? - Tural Irfan yazıyor

Talat Paşa’yı Saygıyla Anıyoruz

Tenzile Rüstemhanlı, İlber Ortaylı ile Görüştü Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı,

Antik Roma'nın kurucuları olan Latinler, devlet kurma bilgisinin hemen tamamını, alfabeyi (ki biz onu Latince olarak biliyoruz), kültürü, bilimi, ekonomik yönetimi vb. Etrüsklerden almışlardır.

Yekaterinburg'da Azerbaycanlı bir öğretmene iftira atılmaya çalışıldı

Hayvanat Bahçesinde

Milli Eğitim Bakanı Tekin’den İngilizce eğitimine eleştiri: “Gramer ezberiyle dil öğrenilmez”

Minik Öğrencilerden Yerel Yönetime Anlamlı Ziyaret

Yuri Romanov'un "Ben Savaşı Çekiyorum... Hayatta Kalma Okulu" Kitabı Türkçeye Kazandırıldı

Demir Kırat: Rumeli’de Son Nöbet – Osmanlı’nın Balkanlardaki Son Direnişi

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.GALATASARAY A.Ş. 15 11 1 3 21 36
2.TRABZONSPOR A.Ş. 15 10 1 4 14 34
3.FENERBAHÇE A.Ş. 15 9 0 6 18 33
4.GÖZTEPE A.Ş. 15 7 3 5 9 26
5.BEŞİKTAŞ A.Ş. 15 7 4 4 7 25
6.SAMSUNSPOR A.Ş. 15 6 2 7 6 25
7.GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ A.Ş. 15 6 4 5 -1 23
8.KOCAELİSPOR 15 5 6 4 -3 19
9.RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ 15 4 6 5 3 17
10.CORENDON ALANYASPOR 15 3 4 8 -1 17
11.TÜMOSAN KONYASPOR 15 4 7 4 -4 16
12.GENÇLERBİRLİĞİ 16 4 9 3 -4 15
13.ÇAYKUR RİZESPOR A.Ş. 15 3 6 6 -6 15
14.KASIMPAŞA A.Ş. 16 3 7 6 -7 15
15.HESAP.COM ANTALYASPOR 15 4 8 3 -11 15
16.İKAS EYÜPSPOR 15 3 8 4 -8 13
17.ZECORNER KAYSERİSPOR 15 2 6 7 -17 13
18.MISIRLI.COM.TR FATİH KARAGÜMRÜK 15 2 11 2 -16 8

YAZARLAR