Kurban VAHİDOV

Azerbaycan, Rusya, Kazakistan - üç kişilik satranç oyunu
Bugün yaşananları tekrar anlatmanın bir anlamı yok. Kısacası Azerbaycan Rusya'yı uçağı düşürmekle suçladı ve en önemlisi Kremlin bunu biliyor, sessiz kalıyor, özür dilemiyor, tazminat ödemiyor.
Rusya'nın Kazakistan'daki etkisinden ve bürokratik aygıtından bahsetmenin bir anlamı yok. Başlangıçta bir şey açıktı: Kazakistan'a yönelik soruşturma tamamen Rusya'nın kontrolü altında olacaktı ve sonuçlar da Kremlin'in ihtiyacı olan şey olacaktı. Başından beri bir “müzakere” kokusu vardı.
Artık Çeçenistanda olup biteni çok iyi bildikleri ve suçu kabul etmek yerine sessiz kalmaya karar verdikleri gerçeğinden bahsetmeyeceğim. Kremlin satrapını utandırmak istemediği için bu pozisyonu aldı.
Oyun başladı. Üç kişilik satranç, Kazakistan Rusya'nın yanında. Bakü'de soruşturmanın sonuçlarını beklemenin bir anlamı olmadığını anladılar, çünkü zaten her şey açıktı ve tarafsız bir hakimin kararını beklemek kendine saygısızlıqdır.
Ustaca bir hamle yapıp Batı basını aracılığıyla Rusya'yı suçladılar. Üstelik buna Bakü'nün resmi tutumu denemez ama kaynaklar bildiriyor.
Şimdi Bakü'nün Moskova'dan bir cevap ve tepki beklediği çok açık. Ve her geçen gün gecikme bu beklentiyi daha da gergin hale getiriyor. Hem durumu toparlamayı ummak, hem de tatilin gelip bu haberleri ikinci plana atmasını beklemek aptallık. Rusya'da unutacaklar ama Azerbaycan'da unutamayacaklar.
Ve mevcut durum, her biri kendi prestijine duyarlı ve özenli olan iki başkent arasındaki gerilimi artırabilir.
Üstelik artık Erivan'la ilişkiler kötüleştiğine ve Bakü'nün de İran'a yönelik bir ortak ve lojistik koridor olarak büyük umutlar beslediğine göre, Rusya için sorunlar çok daha acı verici olacak.
Şimdi Rusya'nın kendisine gelince Kadırovçular onu çıkması zor bir deliğe sürükledi. Rusya'nın özünde suçunu kabul etmesi ve AZAL'a ve mağdurların ailelerine tazminat ödemesi gerekiyor. Bu kolay ve önemsiz bir şey ama bunu suçun itirafı takip ediyor ve bu da faillerin, yani Kadırov'un yeğeninin tutuklanması anlamına geliyor.
Ancak madalyonun diğer bir tarafı da var; yani Rusya'nın güneyindeki tüm havalimanlarının insansız bir bölge olduğunun ve sivil havayolları için güvenli olmadığının kabul edilmesi gerekiyor. Sonuç olarak elektronik harp ve hava savunma sistemleri iyi çalışmıyor ve savaş bizzat Rusya topraklarında yaşanıyor.
Başka bir gerçek de durumu daha da karmaşık hale getiriyor: Kremlin biliyordu ama sakladı, yardım sağlamadı, inişe izin vermedi ve şimdi de tanımıyor. Yani oyun daha yeni başladı ama gerçek bizim tarafımızda.

VAHİDO  Kurban

Askeri-politik ve tarihsel araştırmacı - yazar