MİT'in "Özel Koleksiyon" arşivinden çıkan belge, İngiliz Kemal'in kahraman değil, güvenilmez bir ajan olduğunu ortaya koydu. Rapor, Tomruk'un metres hayatı yaşadığını, Alman istihbaratına yaklaşmak istediğini ve "samimi bir karakter taşımadığı" gerekçesiyle ilişkisine son verildiğini açıklıyor.
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Cumhuriyet'in ilk yıllarının en efsanevi ajanı olarak tanıtılan "İngiliz Kemal" hakkında bugüne kadar hiç bilinmeyen bir belgeyi kamuoyuyla paylaştı.
Teşkilatın "Özel Koleksiyon" arşivinde yer alan 26 Aralık 1940 tarihli Genelkurmay Başkanlığı imzalı gizli istihbarat raporu, Ahmet Esat Tomruk'un gerçek kimliğine ve karakterine ilişkin çarpıcı değerlendirmeler içeriyor.
Belgelerde, halk arasında "Türk James Bond'u" olarak tanıtılan İngiliz Kemal'in, sanıldığı gibi kahraman bir ajan değil; güvenilmez, disiplinsiz ve çıkar ilişkileri peşinde koşan bir kişi olduğu açıkça belirtiliyor.
Raporun en dikkat çekici bölümlerinden birinde, dönemin istihbarat birimi olan Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti (MAH) tarafından yapılan değerlendirmeler şu ifadelerle yer alıyor:
"Verdiği haberler ağız havadislerinden ibarettir. Samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı sonucuna varıldığı için alaka kesilmiştir."
Belgede ayrıca Ahmet Esat Tomruk'un "sarhoş, kumarbaz ve metres hayatı yaşayan" biri olduğu belirtilirken, güvenlik açısından ciddi zafiyetler taşıdığına dikkat çekiliyor.
Rapor, İngiliz Kemal'in bir İngiliz kadınla metres hayatı yaşadığını ve Alman istihbaratıyla ilişki kurmak istediğini de ortaya koyuyor. Belgede, Tomruk'un "Almanlarla temas arayışı içinde olduğu, ancak samimiyetinin sorgulanması nedeniyle ilişkisine son verildiği" kaydediliyor.
İstihbarat tarihçisi Dr. Polat Safi, belgenin Türkiye'nin casusluk tarihindeki efsaneleri yeniden tartışmaya açtığını vurgulayarak şu değerlendirmeyi yaptı:
"İngiliz Kemal, romanlara ve filmlere konu edilmiş bir figür. Ancak bu belge, efsanenin ardındaki gerçeği gösteriyor. Gerçek istihbarat kahramanlarının isimleri genellikle bilinmez; çünkü onlar sessizce görev yapar. İngiliz Kemal gibi popülerleşen kişiler ise çoğu zaman kendi hikâyelerini süsler."
Dr. Safi'ye göre, MİT'in paylaştığı belge, Türk istihbarat tarihinin kahramanlık mitlerini sorgulamak açısından büyük önem taşıyor.
MİT, İngiliz Kemal belgesinin yanı sıra, 1942 yılında Alman Büyükelçisi Franz Von Papen'e yazdığı mektupla dikkat çeken bir Türk muhtarın da takip altına alındığını gösteren başka bir raporu da kamuoyuna sundu.
Bu belgeye göre, dönemin Almanya-Türkiye ilişkilerinde kritik bir dönemde gönderilen mektup, istihbarat birimlerince yakından izlenmiş ve diplomatik bir kriz potansiyeli taşıdığı için gizli soruşturma başlatılmış.
Ahmet Esat Tomruk'un hayatı, Cumhuriyet döneminde yayımlanan romanlar ve sinema filmleriyle efsaneleşmişti. "İngiliz Kemal" karakteri, 1920'li yılların Anadolu'sunda İngilizlere karşı tek başına mücadele eden bir milli kahraman olarak tasvir edilmişti.
Ancak MİT'in açıkladığı bu belge, edebiyat ve sinema yoluyla yaratılan bu "kahraman imajının" resmi istihbarat raporlarıyla örtüşmediğini gösterdi.
MİT'in arşivinden çıkan 1940 tarihli rapor, "İngiliz Kemal" efsanesinin bir propaganda ürünü olduğunu ve Ahmet Esat Tomruk'un, devletin gözünde "güvenilmez" bir figür olarak değerlendirildiğini ortaya koydu.
Bugüne kadar gizli tutulan bu belge, Türk istihbarat tarihinin en tartışmalı isimlerinden biri olan İngiliz Kemal'in gerçek yüzünü tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi.
Kaynak: Türkiye Gazetesi
#Etiketler:
#MİT #İngilizKemal #AhmetEsatTomruk #MilliEmniyet #İstihbaratTarihi #FranzVonPapen #GizliBelgeler #Tarih #Casusluk #ArşivBelgeleri
#SB2024PuanıylaAlım #deprem #yatutarsa #FreeUyghur #BJKvFB #Orkun #BirMilattır3Kasım #Beşiktaş #Duran #Sergen #Kırmızı #AKParti #Emirhan #Kerem #Tedesco #Levent #Salih #HaniBizÖğrenciydik #maç20 #Deva #SayınCumhurbaşkanım #RecepTayyipErdoğan
#NISA #AdaletKademede #StajyerÇırakEmekçidir